از خشتی تا قشقایی، معرفی 10 مورد از انواع طرح و نقش فرش ایرانی

از خشتی تا قشقایی، معرفی 10 مورد از انواع طرح و نقش فرش ایرانی

بلاگ - راهنمای خرید فرش ۲۰ اسفند ۱۴۰۲
زمان مطالعه: ۳ دقیقه

فرش ایرانی دارای طرح و نقش‌های بسیاری است که نشان‌دهنده هنر و اصالت ایرانی در حوزه فرش است. از جمله مهم‌ترین و شناخته‌شده‌ترین طرح و نقش‌های فرش ایرانی می‌توان به خشتی، افشان، ترنج‌دار، واگیره‌ای یا بندی، قشقایی، لچک ترنج، گلدانی، ماهی درهم، درختی و بته‌جقه اشاره کرد. هرچند تعداد مدل‌های فرش ایرانی بسیار بیشتر از این‌هاست، اما آشنایی با معروف‌ترین‌های آن برای هر ایرانی لازم و دوست‌داشتنی است.

از خشتی تا قشقایی، معرفی 10 مورد از انواع طرح و نقش فرش ایرانی

شناخت انواع طرح و نقش روی فرش می‌تواند برای افراد بسیاری جذاب باشد. فرش‌هایی که هرروزه بسیاری از ما بی‌توجه روی آن‌ها پا گذاشته‌ایم، هر یک دارای پیشینه و نامی هستند که شناخت آن‌ها می‌تواند در تفکیک بین انواع فرش به شما کمک کند. در این مطلب 10 مورد از شناخته‌شده‌ترین نمونه‌های فرش ایرانی را معرفی کرده‌ایم. تا انتها همراه فرش شاهکار مشهد باشید.

معرفی 10 مورد از انواع طرح و نقش فرش ایرانی

در این قسمت 10 مورد از معروف‌ترین طرح و نقش روی فرش ایرانی را به همراه عکس ارائه کرده‌ایم. تا انتهای این قسمت همراه ما باشید.

1.    نقش قابی یا خشتی

همان‌طور که از نام این طرح مشخص است، طرح فرش خشتی برگرفته از خشت‌های قدیمی است که برای ساخت دیوار از آن‌ها استفاده می د. نقشه این مدل فرش نیز شبیه به خشت‌هایی است که روی‌هم گذاشته شده‌اند. 

2.    نقش افشان

به‌عنوان دومین مورد از طرح و نقش‌های فرش ایرانی سراغ طرح افشان می‌رویم. اولین و مهم‌ترین مشخصه فرش افشان نداشتن ترنج بزرگ و مرکزی است. همچنین فرش افشان لچک نیز ندارد. در نقشه فرش افشان معمولاً از برگ و گل‌وگیاه استفاده می‌شود و طرح‌های فرش بهم پیوسته هستند.

3.    نقش ترنج‌دار

از جمله شناخته‌شده‌ترین و متداول‌ترین مدل‌های طرح و نقش فرش در خانه‌های ایرانی فرش ترنج‌دار است. طرح ترنج‌دار دارای یک طرح مرکزی بزرگ است که از چهارگوشه فرش قرینه است. طرح ترنج می‌تواند دایره، بیضی یا لوزی باشد.

4.   واگیره‌ای

فرش واگیره‌ای از جمله طرح‌های سنتی فرش ایرانی است که در آن طرحی یکسان چه در طول و چه در عرض فرش تکرار می‌شود. به طرح واگیره‌ای طرح بندی نیز گفته می‌شود.

5.   نقش قشقایی

نقش قشقایی جزو سنتی‌ترین فرش‌های ایرانی است که با خطوط صاف و شکل‌های هندسی شناخته می‌شود. طرح‌های قشقایی معمولاً زمینه قرمز  دارند و  بدون نقشه و ذهنی بافته می‌شوند. فرش قشقایی از جمله فرش‌هایی است که طرح‌های آن بیشتر دستباف هستند و نمونه ماشینی آن را کمتر می‌توانید پیدا کنید.

6.   لچک ترنج

طرح لچک ترنج نیز از طرح‌های بسیار متداول در خانه‌های ایرانی است. در این طرح یک ترنج مرکزی قرار دارد و لچک‌هایی از چهارگوشه داخلی حاشیه به شکل مثلث دیده می‌شوند.

7.   گلدانی

باتوجه‌به نام این طرح به‌راحتی می‌توانید حدس بزنید که فرش گلدانی چه طرح و نقشی دارد. در فرش گلدانی معمولاً یک یا چند گلدان دیده می‌شود و طرح‌های خارج شده از گلدان فضای داخلی فرش را در بر می‌گیرد. 

8.   ماهی درهم

طرح ماهی درهم از نمونه‌های پرفروش در فرش‌های ماشینی و دستباف ایرانی است که از طراحی منحنی بسیار منظم تشکیل شده و طرح کلی آن تداعی‌کننده شکل ماهی است. 

9.   درختی

طرح درختی نیز از نمونه طرح‌های معروف در فرش ایرانی است که در آن فضای فرش با شاخ‌وبرگ درخت پر می‌شود و محوریت نقشه بر یک تک‌درخت بنا شده است. طرح درختی محرابی، از جمله شناخته‌شده‌ترین طرح‌های فرش درختی است.

10.   بته‌جقه‌ای

طرح بته جقه از طرح‌های محبوب ایرانی است که نه‌تنها در فرش بلکه، در انواع پارچه، سرمه‌دوزی، گل‌دوزی، قلمکاری و... استفاده می‌شود. 

نتیجه‌گیری

در این مطلب به معرفی 10 مورد از طرح و نقش‌های فرش ایرانی پرداختیم. لازم به ذکر است نمونه‌های گفته شده در این مطلب تمام طرح و نقش‌های ایرانی نیست که روی فرش‌ها بافته می‌شود. اما در این فرصت سعی کردیم معروف‌ترین‌های این مدل‌ها را معرفی کنیم. اگر شما نیز طرح معروف دیگری را می‌شناسید از قسمت نظرات با ما به اشتراک بگذارید.